CBD w ADHD: co mówi nauka?

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD, to jedno z najczęściej diagnozowanych zaburzeń neurorozwojowych, które dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Objawia się m.in. nadmierną ruchliwością, impulsywnością oraz trudnościami z koncentracją. Choć przyczyny ADHD są złożone, coraz częściej naukowcy zwracają uwagę na rolę układu endokannabinoidowego i potencjalne korzyści ze stosowania kannabidiolu (CBD) w łagodzeniu jego objawów. ADHD to schorzenie związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem ośrodkowego układu nerwowego i zaburzeniem neuroprzekaźnictwa. Szczególnie ważne jest zaburzenie równowagi neuroprzekaźników takich jak dopamina i GABA, które kontrolują motywację, uwagę i impulsywność.

ADHD nie jest traktowane jako „schorzenie” w takim samym sensie, jak np. zapalenie płuc czy cukrzyca. W klasyfikacjach medycznych ADHD opisywane jest jako zaburzenie neurorozwojowe – czyli różnica w funkcjonowaniu mózgu, która ujawnia się zwykle już we wczesnym dzieciństwie i wpływa na uwagę, impulsywność i poziom aktywności.

Czym jest układ endokannabinoidowy (ECS)?

Układ endokannabinoidowy to sieć receptorów i substancji chemicznych w naszym organizmie. Jego zadaniem jest utrzymanie równowagi (homeostazy) w wielu procesach życiowych. ECS reguluje m.in.:

• nastrój i poziom stresu,
• sen i rytm dobowy,
• apetyt,
• pamięć i koncentrację,
• kontrolę impulsów i zachowań.

Ponieważ to właśnie te obszary są szczególnie trudne dla osób z ADHD, naukowcy od lat badają, czy istnieje związek między ADHD a układem endokannabinoidowym. I ten związek odkryli 🙂

ADHD a ECS – co mówią badania?

Geny a ADHD

Niektóre małe badania wykazały, że pewne warianty genów związanych z układem endokannabinoidowym częściej występują u osób z ADHD. Dotyczy to m.in. genu CNR1, który koduje receptor CB1. To wskazuje na potencjalny związek biologiczny, ale nauka wymaga potwierdzenia tych wyników w dużych grupach pacjentów.

Poziom endokannabinoidów w organizmie

W badaniach na dorosłych i dzieciach z ADHD obserwowano różnice w poziomie naturalnych endokannabinoidów, takich jak anandamid (AEA) czy 2-AG. Jednak wyniki nie są jednoznaczne – w części badań poziomy były wyższe, w innych niższe niż u osób bez ADHD.

Modele zwierzęce

W eksperymentalnych badaniach na zwierzętach zauważono, że manipulacja receptorami CB1 wpływa na ich impulsywność i zachowania podobne do ADHD. To mocna przesłanka, że ECS bierze udział w regulacji zachowań, ale nadal nie wiemy, jak dokładnie przekłada się to na ludzi.

Badania kliniczne nad CBD i konopiami w ADHD

Do tej pory przeprowadzono tylko jedno małe badanie kliniczne na dorosłych z ADHD, z użyciem leku zawierającego THC i CBD. Wyniki były niejednoznaczne: część pacjentów zauważyła poprawę, ale efekty nie były statystycznie istotne. Oznacza to, że dziś jeszcze nie ma dowodów naukowych potwierdzających skuteczność CBD w leczeniu ADHD. Ale czy to właściwie oznacza, że stosowanie CBD w przypadku ADHD nie ma sensu? Absolutnie nie!

Czy CBD pomaga w ADHD u dzieci?

To pytanie pojawia się coraz częściej. Niestety, brakuje rzetelnych badań klinicznych, które potwierdzałyby skuteczność i bezpieczeństwo CBD u dzieci z ADHD. Obecnie standardem postępowania w przypadku ADHD pozostają:

• terapia behawioralna,
• wsparcie psychologiczne,
• w razie potrzeby – farmakoterapia

Choć CBD jest badane w kontekście lęku, snu czy regulacji emocji, nie można go obecnie uznać za potwierdzoną metodę leczenia ADHD. Ale brak dowodu naukowego nie oznacza, że nie ma potencjału 🙂 CBD może wpływać na kilka mechanizmów ważnych dla osób z ADHD:

• Regulacja dopaminy: nadpobudliwość i impulsywność w ADHD często wiążą się z zaburzeniami w układzie dopaminergicznym. CBD może harmonizować produkcję dopaminy, co pomaga złagodzić objawy nadmiernej ruchliwości i rozproszenia uwagi.
• Zwiększenie poziomu GABA: ten neuroprzekaźnik ma działanie hamujące nadpobudliwość neuronalną, a CBD stymuluje jego aktywność, co może zmniejszać impulsywność i poprawiać koncentrację.
• Działanie przeciwzapalne i neuroprotekcyjne: ADHD może być związane ze stanami zapalnymi w mózgu, które utrudniają prawidłowe funkcjonowanie neuronów. CBD hamuje produkcję cytokin prozapalnych i chroni komórki nerwowe.
• Poprawa nastroju i redukcja stresu: wielu pacjentów z ADHD doświadcza także problemów lękowych i depresyjnych. CBD ma udokumentowane działanie uspokajające i przeciwlękowe, co ułatwia radzenie sobie z emocjami.

To pewien przypuszczalny potencjał, wynikający z tego, co wiemy o tym, jaki jest wpływ CBD na organizm. Ta wiiedza wpływa na to, jaki jest potencjał CBD w ADHD. Co jest ważne? Nie do przecenienia są liczne doświadczenia i obserwacje rodziców, których dzieci stosują preparaty z CBD w związku z zaburzeniami neurorozwojowymi swoich dzieci, m.in. ADHD. Choć to wciąż “tylko obserwacje”, a nie naukowo potwierdzone dane, wielu rodziców zwraca szczególną uwagę na takie efekty stosowania jak np.:

• znaczna poprawa koncentracji
• regulacja rytmu dobowego
• zmniejszenie stanów depresyjnych i lękowych
• wyciszenie układu nerwowego bez efektu otumanienia

Warto zapamiętać, że stosowanie jakościowych produktów z CBD lub CBG pod czujnym okiem terapeuty lub lekarza to nie jest “naturalne leczenie ADHD”, tylko naturalne wsparcie w codziennym funkcjonowaniu i harmonijnym rozwoju. Stosowanie tego rodzaju produktów nie leczy ADHD, ale pomaga organizmowi wielopłaszczyznowo: od wyciszenia, przez wpływ na układ nerwowy i biochemię mózgu, aż po poprawę jakości snu czy zdolność do skupienia. ADHD nie jest chorobą, dlatego się go nie leczy. Można jedynie próbować opanować objawy, jeśli są uciążliwe (np. brak skupienia i koncentracji, nadpobudliwość). Choć CBD ani inne fitozwiązki z konopi nie są i nie mogą być uznawane jako skuteczna metoda leczenia ADHD, to wciąż przybywa osób, które upatrują szansy na poprawę funkcjonowania (swojego lub swoich dzieci) w ich stosowaniu. Jest tak z co najmniej dwóch powodów:

• po pierwsze → olejki konopne działają ogólnoustrojowo, poprzez stymulowanie układu endokannabinoidowego
• po drugie → olejki konopne mają znacznie wyższy profil bezpieczeństwa niż większość popularnych leków: nie powodują skutków ubocznych i nie uzależniają.

Wysoki profil bezpieczeństwa, ogólnoustrojowy wpływ oraz liczne, pozytywne opinie na temat stosowania CBD w ADHD sprawiają, że wiele osób sięga po takie rozwiązanie. Warto jednak pamiętać o możliwości zasięgnięcia profesjonalnego wsparcia u lekarza, psychologa lub terapeuty konopnego. Jeżeli masz pytania odnośnie stosowania CBD w ADHD, skontaktuj się ze specjalistami w Strefie Terapii Naturalnych ANADI: 71 307 10 10 i umów się na konsultację.

Disclaimer:Wpływ CBD na zdrowie i funkcjonowanie organizmu opiera się nie na właściwościach tej substancji, ale na jego wpływie na układ endokannabinoidowy. Rola CBD to przede wszystkim modulowanie układu endokannabinoidowego. Sformułowania “CBD wpływa na (…)”, “CBD ma właściwości uspokajające” itp. są formą skrótów myślowych, mających na celu uczynienie tekstu zrozumiałym i czytelnym dla osób, które nie są naukowcami.

Pytania i odpowiedzi

Czy brak jednoznacznych badań ≠ brak działania?

To, że nie majednoznacznych dowodów naukowych, nie oznacza automatycznie, że CBD „na pewno nie działa” w ADHD. Oznacza to raczej, że:

• dotychczasowe badania były zbyt małe, zbyt krótkie albo niespójne,
• nie udało się jeszcze zebrać solidnych danych, które pozwalałyby wyciągnąć mocny wniosek.

W nauce„brak dowodu ≠ dowód braku”.

Jakie są opinie i doświadczenia użytkowników?

Rodzice i dorośli z ADHD, którzy eksperymentują z CBD, często opisują:

• łatwiejsze zasypianie i lepszy sen,
• zmniejszenie napięcia i lęku,
• poczucie większego spokoju,
• czasem – lepszą koncentrację.

Ale trzeba być ostrożnym, ponieważ są torelacje anegdotyczne, nie kontrolowane badania, a działanie może zależeć od dawki, jakości produktu, indywidualnych różnic w organizmie. U części osób CBD może nie dawać żadnego istotnego efektu.

Czy CBD ma potencjał w ADHD?

Tak, potencjał istnieje– bo wiemy, że układ endokannabinoidowy (ECS) reguluje emocje, sen, impulsywność i koncentrację, czyli dokładnie te obszary, które są trudne w ADHD. Modele zwierzęce i pierwsze badania wskazują, że modulowanie ECS (np. przez CBD)możewpływać na te mechanizmy. Ale potencjał ≠ potwierdzona skuteczność.

Dlaczego nauka jest ostrożna?

• ADHD to złożone zaburzenie– różni się między osobami i zmienia z wiekiem.
• CBD działa wielotorowo(lęk, sen, nastrój), więc trudno uchwycić jeden prosty efekt.
• Brakuje dużych badań klinicznych, które mogłyby jasno odpowiedzieć:„tak, działa”albo„nie, nie działa”.

A co badania mówią o CBG w ADHD?

Tu sprawa wygląda jeszcze skromniej niż przy CBD, bonie ma obecnie badań klinicznychtestujących CBG w ADHD u dzieci ani u dorosłych. Dane, które mamy, to wyłączniemodele zwierzęcei pojedyncze raporty użytkowników. Jednak niektórzy pacjenci opisują, że CBG daje „czystszy” efekt pobudzający niż CBD – mniej senności, a więcej skupienia. To jednak subiektywne obserwacje.

Źródła:

1. Dallabrida, K. G., de Oliveira Bender, J. M., Chade, E. S., Rodrigues, N., & Sampaio, T. B. (2024).Endocannabinoid System Changes throughout Life: Implications and Therapeutic Potential for Autism, ADHD, and Alzheimer’s Disease. Brain sciences, 14(6), 592.https://doi.org/10.3390/brainsci14060592
2. Cooper, R. E., Williams, E., Seegobin, S., Tye, C., Kuntsi, J., & Asherson, P. (2017).Cannabinoids in attention-deficit/hyperactivity disorder: A randomised-controlled trial.European neuropsychopharmacology : the journal of the European College of Neuropsychopharmacology, 27(8), 795–808.https://doi.org/10.1016/j.euroneuro.2017.05.005
3. Mansell, H., Quinn, D., Kelly, L. E., & Alcorn, J. (2022).Cannabis for the Treatment of Attention Deficit Hyperactivity Disorder: A Report of 3 Cases. Medical cannabis and cannabinoids, 5(1), 1–6. https://doi.org/10.1159/000521370